گفت و گويم با ايرنا درباره کهن ترين سند مکتوب در استان البرز

ارتباطات تجاري البرز در هزاره چهارم پيش از ميلاد مسيح

کد خبر: 82402494 (5794494) | تاريخ خبر: 07/11/1395 | ساعت: 10:36|

کرج - ايرنا - البرزپژوه و پژوهشگر فرهنگ و تاريخ البرز گفت: سندي موجود است که ارتباط تجاري ميان البرز و شوش باستان در هزاره چهارم پيش از ميلاد مسيح را نشان مي دهد. حسين عسکري روز پنج شنبه (7 بهمن 1395) در گفت وگو با خبرنگار ايرنا، افزود: اين لوح گِلي، دست کم بر وجود نوعي ارتباط تجاري ميان شوش باستان واقع در استان خوزستان و محوطه باستاني ازبکي در استان البرز دلالت مي کند. وي با بيان اينکه با احتساب فاصله مکاني اين مناطق مي توان به شگفتي و اهميت موضوع پي برد، اظهار داشت: ازبکي يکي از روستاهاي کوچک در استان البرز است که شهرتي جهاني دارد. وي گفت: خشت گِلين 9 هزارساله آن در موزه سازمان ملل متّحد، روايتگر ديرپايي مدنيّت در ايران است و شهر مادي يک کيلومتر در يک کيلومتر آن که مشابه اش تاکنون در هيچ يک از محوطه هاي باستاني منسوب به مادها ديده نشده است. عسکري ادامه داد: در مجموع آثاري از هزاره هفتم پيش از ميلاد مسيح تا دوره اسلامي (ايلخانيان) در اين محوطه وجود دارد، به همين جهت، دکتر يوسف مجيدزاده چهره ماندگار باستان شناسي ايران از تعبير «دانشگاه باستان شناسي» براي ازبکي استفاده مي کند؛ چون سير باستاني 9 هزار ساله اي در 10 تپّه آن قابل مشاهده است.

وي افزود: دکتر مجيدزاده سرپرست گروه کاوش در محوطه باستاني ازبکي، در يکي از روزهاي سرد پاييزي سال 1378 خورشيدي، يک لوح گِلي باستاني را در «مارال تپه» محوطه ازبکي کشف کرد که با مطالعه آن نتايج شگفت انگيزي به دست آمد. اين پژوهشگر البرزي بيان داشت: مارال تپه از اواسط هزاره چهارم پيش از ميلاد اين سند افتخارآميز را در دل پر راز خويش حفظ کرده و آن را پس از گذشت اين هزاره هاي طولاني به مردم فرهنگ دوست البرز هديه کرده است. وي گفت: اين لوح گلين بيشتر شبيه گل نبشته هاي دوران آغاز عيلامي است که ارقام و نشانه هاي آن تاکنون مشاهده نشده است. عسکري با بيان اينکه به نظر مي رسد لوح به دست آمده بخشي از يک لوح محاسباتي باشد، افزود: در آن، ارقام بيشتر به صورت سوراخ هاي کوچک گِرد در اثر ناخن و يا وسيله اي مانند آن ايجاد شده و قبل از باز کردن حساب مجدّد به کمک خطي افقي حساب پيشين را به اصطلاح بسته اند. وي ادامه داد: ورز گِل چنان به خوبي انجام گرفته که جنس آن به طور کامل فشرده و سخت شده است و حتّي يک حباب هر چند کوچک هوا هم در سطح لوح به چشم نمي خورد. وي اظهار داشت: شکل لوح احتمالاً راست گوشه است، طول اين قطعه در حالت کنوني 7/6 و عرض آن 7/5 سانتيمتر است اما به نظر مي رسد که در اصل ابعادي به مراتب بيشتر از اين داشته است.

عسکري گفت: ضخامت لوح در حدود 1 سانتيمتر است و نگاهي به پشت آن نشان مي دهد که يکبار بر آن چيزهايي نوشته شده اما پيش از خشک شدن لوح، سطح آن را صاف کرده يا به عبارت ديگر پاک کرده اند. وي افزود: اين لوح به همراه پيکره و سفال لب واريخته اي که از سکويي واقع در غرب برش حفاري مارال تپه به دست آمده، دست کم بر وجود نوعي ارتباط تجاري ميان شوش باستان واقع در استان خوزستان و محوطه باستاني ازبکي در استان البرز دلالت مي کند. وي بيان داشت: در سال 1380 مقاله اي از «فرانسوا والا» زبان شناس فرانسوي در يکي از مجله هاي تخصصي زبان شناسي فرانسه در معرفي اين لوح به چاپ رسيد که حاکي از اهميت جهاني اين اثر باستاني است.

6156/1535 خبرنگار: نوشين طهماسبي ** انتشار دهنده: داريوش غفاري.

متن خبر فوق در وب سايت خبرگزاري ايرنا